7 Ιουνίου 2014

Philomena (2013)

Αμέσως μετά από την θέαση μου της ταινίας αυτής ήρθε η είδηση:
H Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της Ιρλανδίας κάλεσε το τάγμα των μοναχών, που διαχειριζόταν το πρώην μοναστήρι όπου εντοπίστηκε ομαδικός τάφος με τα λείψανα περίπου 800 παιδιών, να συνεργαστεί με τις αρχές που ερευνούν την υπόθεση.
Η Ιρλανδία πρόκειται να ερευνήσει αυτό που η κυβέρνηση χαρακτήρισε «εξαιρετικά ανησυχητική» ανακάλυψη ενός ομαδικού τάφου σε ένα πρώην μοναστήρι που διοικούσε το τάγμα των «Αδελφών του Ελέους», όπου 796 παιδιά πέθαναν κατά το διάστημα 1925-1961.
Ο αρχιεπίσκοπος του Τούαμ δήλωσε ότι ενώ δεν είχε κάποια ανάμειξη στη διοίκηση του μοναστηριού, η επισκοπή του συγκλονίστηκε και λυπήθηκε πολύ όταν πληροφορήθηκε τον αριθμό των παιδιών που ενταφιάστηκαν εκεί.
Η κάποτε ισχυρή Καθολική Εκκλησία της Ιρλανδίας κλυδωνίζεται από μία σειρά σκανδάλων που αφορούν κακοποίηση και παραμέληση παιδιών.
Η Εκκλησία διοικούσε πολλές από τις κοινωνικές υπηρεσίες της χώρας τον 20ό αιώνα, περιλαμβανομένων των ιδρυμάτων για ανύπανδρες μητέρες που στέλνονταν εκεί για να γεννήσουν - ανάμεσά τους και τα θύματα βιασμού.
Οι ανύπανδρες γυναίκες και τα παιδιά τους θεωρούνταν στίγμα για την εικόνα της Ιρλανδίας ως αυστηρής καθολικής χώρας.
Συνιστούσαν βέβαια και πρόβλημα για κάποιους από τους πατέρες -ειδικά αν επρόκειτο για ισχυρές προσωπικότητες, όπως ιερείς ή πλούσιοι, παντρεμένοι άνδρες.
Τα ιδρύματα αυτά, όπως ήταν τα «Πλυντήρια της Μαγδαληνής», εκμεταλλεύονταν εμπορικά οι μοναχές, αλλά λάμβαναν κρατική επιχορήγηση.
Λειτουργούσαν ως κέντρα υιοθεσίας και λόγω αυτής της ιδιότητάς τους τελούσαν υπό κρατικό έλεγχο.
Μου πήρε μέρες να συνέλθω. Το θέμα ήταν τόσο δυνατό που δεν άφηνε περιθώρια για άλλου είδους παρατηρήσεις.
Μεγάλωσα σε χώρα που η εκκλησία παίζει καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση τόσο της προσωπικότητας μας όσο και της κοινωνικής ζωής. Έχει επίσης δύναμη και επηρεάζει την πολιτική καθημερινότητα. Τα τελευταία χρόνια ειδήσεις απ όλο το κόσμο όχι μόνο θέτουν υπό αμφισβήτηση την ηθική μελών της, αλλά αποτελούν θέμα ποινικής δίωξης, ως εγκληματικής συμπεριφοράς. Οργανωμένο έγκλημα στο όνομα της ηθικής τάξης, όπως εμφανίζεται στις ειδήσεις και στην ταινία, ξεπερνά τα όρια ανοχής, ανεκτικότητας. Προκαλεί θυμό, κατακραυγή.
Ακολουθήσαμε βήμα-βήμα την μάνα στην αναζήτηση του παιδιού της. Μοιραστήκαμε την απελπισία της, απογοητευτήκαμε με τις άγονες προσπάθειές της. Έμεινα προσωπικά άφωνη μπροστά στην πίστη της. Μια πιστή βαθιά, συγχωρούσα, πίστη. Πίστη Οσιομάρτυρος.
Ήθελε ο Stephen Frears να δούμε πως σφυρηλατείται η πίστη;
Ήθελε να δούμε τη σύγκρουση πίστης και ημών;
Δεν το ξέρω. Έτσι φάνηκε. Βέβαια το συνδύασε με την αφέλεια των γυναικών λαϊκής τάξης.
Την ήθελε στο πόνο της αντιμέτωπης με την πίστη της αλλά και τον άπιστο δημοσιογράφο που προκειμένου να αντιμετωπίσει το προσωπικό του πρόβλημα, της ανεργίας, ανακατεύεται με ένα θέμα ανθρωποκεντρικό, με υπεροψία θα σημείωνα ως προς την τάξη . Όμως o Martin επαγγελματίας στο είδος του, θα ακυρώσει τον επαγγελματισμό όταν τον συνεπαίρνει η αδικία και εδραιώνεται η έντονη και ακλόνητη αντιπάθεια, απόρριψη της Εκκλησίας.
Η ταινία παρουσιάζει κάποιες στιγμές αμηχανίας. Η ροή της δεν είναι απρόσκοπτη. Εν μέρει ο Steve Coogan δεν μπορεί να σταθεί δίπλα στην Judi Dench. Το σενάριο "κολλούσε" σε αρκετά σημεία, ιδιαίτερα κατά την παραμονή τους στην Αμερική. Έμοιαζε σαν να έλεγαν «και τώρα τι;».
Ένα επιχείρημα θα ήταν ότι όντως υπάρχει αδυναμία να πας παρακάτω όταν η ίδια ζωή σηκώνει απροσπέλαστο τοίχο. Όταν το αμετάκλητο είναι εμπρός σου. Όταν στον πόνο σου απέναντι στέκει η υποκρισία, η προσποίηση, ο κατ’ επίφαση ηθική τάξη, το Θέλημα του Θεού.
Σαν να χτυπάς σίδερο και ο πόνος στην καρδιά να οδηγεί «το χέρι», την γνώση σε βαθύτερο και οξύτερο πόνο.
Μόνο μέσο αντίστασης η πίστη στην μάνα και η τελειομανία του επαγγελματία στον δημοσιογράφο. Παράλληλα συνυπάρχουν με τον αθεράπευτο ρομαντισμό της μίας και την περιφρόνηση της Εκκλησίας από τον άλλο.
Η απάντηση στην οθόνη.
Θα μπορούσα να ήμουν αυστηρότερη στην κριτική μου, όμως ο Frears είναι από τους αγαπημένους μου. Όπως και οι επιλογές του για τη ταινία, παράδειγμα ο Ελληνογάλλος Alexander Desplat για την μουσική επένδυση του έργου.
Το λέω γιατί δεν με έπεισε η αγωνία της μάνας, ούτε ο πόνος της. Έμεινα μετέωρη.
Αφήνω περιθώριο να ήθελε κάτι να πει που δεν το εισέπραξα.
Επιφυλάσσομαι.

Σκηνοθέτης                       Stephen Frears
Συγγραφέας                      Steve Coogan - "The Lost Child of Philomena Lee"
Σενάριο                            Steve Coogan, Jeff Pope
Κινηματογραφιστής            Valerie Bunelli
Διανομή ρόλων                  Leo Davis Lissy Holm
Μουσική                           Alexandre Desplat

Ηθοποιοί
Philomena                         Judi Dench
Martin                              Steve Coogan
H μικρή Philomena              Sophie Kennedy Clark
Αδελφή Hildegarde             Barbara Jefford
Pete Olsson                       Peter Hermann
Michael                             Sean Mahon

Μικρός Antony                   Tadhg Bowen

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου