Όταν είδα την ταινία ήρθανε μπροστά μου εικόνες που εδώ και χρόνια ως τρομακτικές τις είχα απωθήσει. Την δεκαετία του 90, την εποχή που η παράνομη διακίνηση γυναικών από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης ήταν στην ακμή της, είχα επισκεφθεί ένα χώρο φύλαξης τέτοιων παράνομων γυναικών.
Ο James Gray, σκηνοθέτης της ταινίας The Immigrant, έπρεπε κι αυτός να δει αυτούς τους χώρους και την εικόνα εκείνων των γυναικών. Πρώην σταύλος είχε μετατραπεί σε μέρος διαμονής όπου κοιμόταν, έτρωγαν και εξυπηρετούσαν τις προσωπικές τους ανάγκες. Τραγικές, τρομαγμένες, εξαθλιωμένες φιγούρες. Το βλέμμα τους σαν περικυκλωμένου αγριμιού, άνθρωποι χωρίς χαρτιά, χωρίς παρελθόν πλέον, με άγνωστο μέλλον, πλήρως εξαρτημένες από ένα εγκληματία που νόμιζε ότι ήταν και ‘επιχειρηματίας’. Τέρατα επιστημονικής φαντασίας ωχριούσαν μπροστά του. Κτήνος με ανθρωπομορφή, εκείνος κρατούσε την ζωή τους στα χέρια του. Εκείνος δεν έπρεπε να δυσαρεστηθεί, πόσο μάλλον να θυμώσει.
Ήταν ο χώρος που χρησιμοποιούσε πριν τις προωθήσει στην ‘αγορά’. Ήταν τόσος ο θυμός, η λύπη, η αγανάκτηση και η αποστροφή μου που εδώ και χρόνια έχω θάψει στρουθοκαμηλικά την εικόνα τους στο βάθος του μυαλού μου. Νόμιζα.
Για να είμαι ειλικρινής, ο James Gray στη ταινία του προσπάθησε να αναδείξει αυτό το πρόβλημα, την διαφθορά, το εμπόριο λευκής σαρκός, την εξάρτηση ανθρώπου από άνθρωπο, την παρανομία, την ζωή της νύχτας, το με τι αγοράζεται το όνειρο μιας καλύτερης ζωής, την ανάγκη, την αδικία, τη σκληρότητα, τη βία, την απάνθρωπη συμπεριφορά αγοράς σεξ, την απερίγραπτη σκληρότητα της μάζας, την συμπεριφορά των ανδρων, το τι θεωρείται ηθικό και τι ανήθικο. Όμως τα ωραιοποίησε λίγο μέσα από ένα έρωτα, ωραιοποίησε τις συνθήκες, κράτησε αμόλυντο το βλέμμα της Marion Cotillard.
Δύο αδελφές από την Πολωνία, την εποχή της μεγάλης μετανάστευσης του 1920, φθάνουν στην Αμερική, και αναπόφεκτα πρέπει να περάσουν απο τον έλεγχο του Ellis Island.
Θα πέσουν θύμα εκεί ενός ανθρώπου της νύχτας, που με το πρόσχημα ότι θα βοηθήσει την μία εκ των δύο αδελφών,που χαρακτηρίστηκε ασθενής, θα οδηγήσει την άλλη στη πορνεία.
Εξαιρετικές ερμηνείες, ιδιαίτερα του Joaquin Phoenix. H Marion Cotillard διατηρεί την μανιέρα της, που είναι ο αναμενόμενος τρόπος που κοιτάζει, κλαίει. Η υπέροχη ματιά της, τα συνεχώς βουρκωμένα μάτια της βοηθούν στην ανάδειξη του πόνου, της απόγνωσης, της λύπης, όμως το έχουμε ξαναδεί ήδη και το περιμένουμε.
Είναι πρόθεση του σκηνοθέτη να προβάλλει το χαρακτήρα και τη σύγκρουση ανάμεσα στο ‘θέλω’ και στο ‘πρέπει’ και εν μέρει το επιτυγχάνει. Αυτή η σύγκρουση εμφανίζεται σχεδόν σε όλους τους βασικούς χαρακτήρες. Είναι όμως εμφανέστερη και πιο δυνατή στον Joaquin Phoenix.
Ο σκηνοθέτης δήλωσε ότι θέλησε να μιλήσει γι αυτό που έζησαν εκατομμύρια άνθρωποι τότε, η οικογένεια του και χιλιάδες γυναίκες. James Gray said The Immigrant is 80% based on recollections from my grandparents, who came to the United States in 1923, and he described it as my most personal and autobiographical film to date. He was also inspired by Giacomo Puccini's opera Il Trittico. Το ξερίζωμα, τη προσφυγιά, τη θελημένη ή επιβαλλόμενη, έμμεσα ή άμεσα, η δεύτερη ακόμη χειρότερη.
Το πέτυχε. Χρησιμοποίησε το φως και τις σκιές, το chiaroscuro, για την δραματικότητα των σκηνών. Σκεφτόμουν πως ο φωτογράφος της ταινίας είναι ο ίδιος με του Μagic in the Moonlight. Όμως εκεί ανέδειξε το άπλετο φως. Φως ήθελε ο σκηνοθέτης, ο Woody Allen, και αυτός επιτυχώς ανταποκρίθηκε. Ανταποκρίθηκε επίσης επιτυχώς στο The Immigrant, στο χλωμό φως της νύχτας, του σκοτεινού κόσμου, του δράματος.
Η εποχή αναδείχτηκε αρκετά καλά με τα σκηνικά και η έλλειψη φωτός κάλυψε τις αδυναμίες, προσέδωσε αληθοφάνεια.
Ο σκηνοθέτης επέλεξε να αφήσει κάποιους διαλόγους στην Πολωνική γλώσσα ως μέρος της πειστικότητας, δικαίωμα στη μνήμη κι όχι στη λήθη. Because Gray wrote about 20 pages of dialogue in Polish, Cotillard «had to learn Polish to take on the role and speak English with a credible Polish accent.»
Είναι μία ταινία χρήσιμη σε κάθε γενιά που δεν έζησε εκείνη την μετανάστευση, είτε μέσα από βιώματα, είτε μέσα από αφηγήσεις προσφιλών και αγαπημένων ανθρώπων.
Είναι αξιέπαινος ο δημιουργός που την επέλεξε σαν θέμα και τίμησε τους προγόνους του, διατήρησε την μνήμη του, και τη δική μας. Η ταπεινή μου γνώμη είναι ότι δεν ήταν όσο απαιτούσε η ιστορία ειλικρινής. Ήταν κάπως «γλυκανάλατη» όπως συνήθως αποκαλείται, θα έλεγα ωραιοποιημένη.
Θα παραμείνει όμως μία ταινία κλασσική, ταινία αναφοράς.
Ο James Gray, σκηνοθέτης της ταινίας The Immigrant, έπρεπε κι αυτός να δει αυτούς τους χώρους και την εικόνα εκείνων των γυναικών. Πρώην σταύλος είχε μετατραπεί σε μέρος διαμονής όπου κοιμόταν, έτρωγαν και εξυπηρετούσαν τις προσωπικές τους ανάγκες. Τραγικές, τρομαγμένες, εξαθλιωμένες φιγούρες. Το βλέμμα τους σαν περικυκλωμένου αγριμιού, άνθρωποι χωρίς χαρτιά, χωρίς παρελθόν πλέον, με άγνωστο μέλλον, πλήρως εξαρτημένες από ένα εγκληματία που νόμιζε ότι ήταν και ‘επιχειρηματίας’. Τέρατα επιστημονικής φαντασίας ωχριούσαν μπροστά του. Κτήνος με ανθρωπομορφή, εκείνος κρατούσε την ζωή τους στα χέρια του. Εκείνος δεν έπρεπε να δυσαρεστηθεί, πόσο μάλλον να θυμώσει.
Ήταν ο χώρος που χρησιμοποιούσε πριν τις προωθήσει στην ‘αγορά’. Ήταν τόσος ο θυμός, η λύπη, η αγανάκτηση και η αποστροφή μου που εδώ και χρόνια έχω θάψει στρουθοκαμηλικά την εικόνα τους στο βάθος του μυαλού μου. Νόμιζα.
Για να είμαι ειλικρινής, ο James Gray στη ταινία του προσπάθησε να αναδείξει αυτό το πρόβλημα, την διαφθορά, το εμπόριο λευκής σαρκός, την εξάρτηση ανθρώπου από άνθρωπο, την παρανομία, την ζωή της νύχτας, το με τι αγοράζεται το όνειρο μιας καλύτερης ζωής, την ανάγκη, την αδικία, τη σκληρότητα, τη βία, την απάνθρωπη συμπεριφορά αγοράς σεξ, την απερίγραπτη σκληρότητα της μάζας, την συμπεριφορά των ανδρων, το τι θεωρείται ηθικό και τι ανήθικο. Όμως τα ωραιοποίησε λίγο μέσα από ένα έρωτα, ωραιοποίησε τις συνθήκες, κράτησε αμόλυντο το βλέμμα της Marion Cotillard.
Δύο αδελφές από την Πολωνία, την εποχή της μεγάλης μετανάστευσης του 1920, φθάνουν στην Αμερική, και αναπόφεκτα πρέπει να περάσουν απο τον έλεγχο του Ellis Island.
Θα πέσουν θύμα εκεί ενός ανθρώπου της νύχτας, που με το πρόσχημα ότι θα βοηθήσει την μία εκ των δύο αδελφών,που χαρακτηρίστηκε ασθενής, θα οδηγήσει την άλλη στη πορνεία.
Εξαιρετικές ερμηνείες, ιδιαίτερα του Joaquin Phoenix. H Marion Cotillard διατηρεί την μανιέρα της, που είναι ο αναμενόμενος τρόπος που κοιτάζει, κλαίει. Η υπέροχη ματιά της, τα συνεχώς βουρκωμένα μάτια της βοηθούν στην ανάδειξη του πόνου, της απόγνωσης, της λύπης, όμως το έχουμε ξαναδεί ήδη και το περιμένουμε.
Είναι πρόθεση του σκηνοθέτη να προβάλλει το χαρακτήρα και τη σύγκρουση ανάμεσα στο ‘θέλω’ και στο ‘πρέπει’ και εν μέρει το επιτυγχάνει. Αυτή η σύγκρουση εμφανίζεται σχεδόν σε όλους τους βασικούς χαρακτήρες. Είναι όμως εμφανέστερη και πιο δυνατή στον Joaquin Phoenix.
Ο σκηνοθέτης δήλωσε ότι θέλησε να μιλήσει γι αυτό που έζησαν εκατομμύρια άνθρωποι τότε, η οικογένεια του και χιλιάδες γυναίκες. James Gray said The Immigrant is 80% based on recollections from my grandparents, who came to the United States in 1923, and he described it as my most personal and autobiographical film to date. He was also inspired by Giacomo Puccini's opera Il Trittico. Το ξερίζωμα, τη προσφυγιά, τη θελημένη ή επιβαλλόμενη, έμμεσα ή άμεσα, η δεύτερη ακόμη χειρότερη.
Το πέτυχε. Χρησιμοποίησε το φως και τις σκιές, το chiaroscuro, για την δραματικότητα των σκηνών. Σκεφτόμουν πως ο φωτογράφος της ταινίας είναι ο ίδιος με του Μagic in the Moonlight. Όμως εκεί ανέδειξε το άπλετο φως. Φως ήθελε ο σκηνοθέτης, ο Woody Allen, και αυτός επιτυχώς ανταποκρίθηκε. Ανταποκρίθηκε επίσης επιτυχώς στο The Immigrant, στο χλωμό φως της νύχτας, του σκοτεινού κόσμου, του δράματος.
Η εποχή αναδείχτηκε αρκετά καλά με τα σκηνικά και η έλλειψη φωτός κάλυψε τις αδυναμίες, προσέδωσε αληθοφάνεια.
Ο σκηνοθέτης επέλεξε να αφήσει κάποιους διαλόγους στην Πολωνική γλώσσα ως μέρος της πειστικότητας, δικαίωμα στη μνήμη κι όχι στη λήθη. Because Gray wrote about 20 pages of dialogue in Polish, Cotillard «had to learn Polish to take on the role and speak English with a credible Polish accent.»
Είναι μία ταινία χρήσιμη σε κάθε γενιά που δεν έζησε εκείνη την μετανάστευση, είτε μέσα από βιώματα, είτε μέσα από αφηγήσεις προσφιλών και αγαπημένων ανθρώπων.
Είναι αξιέπαινος ο δημιουργός που την επέλεξε σαν θέμα και τίμησε τους προγόνους του, διατήρησε την μνήμη του, και τη δική μας. Η ταπεινή μου γνώμη είναι ότι δεν ήταν όσο απαιτούσε η ιστορία ειλικρινής. Ήταν κάπως «γλυκανάλατη» όπως συνήθως αποκαλείται, θα έλεγα ωραιοποιημένη.
Θα παραμείνει όμως μία ταινία κλασσική, ταινία αναφοράς.
Σκηνοθέτης James Cray
Σενάριο James Gray, Ric Menello
Φωτογραφία Darius Khondji
Μουσική Christofer Spelman
Editing John Axelrad, Kalya Emter
Διανομή ρόλων Douglas Aibel
Σκηνικά David Schlesinger
Ηθοποιοί
Marion Cotillard Eva Cybulska
Joaquin Phoenix Bruno Weiss
Jeremy Renner Orlando the Magician / Emil
