30 Ιανουαρίου 2014

Gloria - 2013

Το να είσαι εξήντα, χωρίς ταίρι, τα παιδιά σου να έχουν πάρει τον δικό τους δρόμο στην ζωή, να διατηρείς την αισιοδοξία σου, όχι ανώδυνα, με καθημερινή προσπάθεια, κόντρα σε ένα περιβάλλον που κι αυτό με την σειρά του αγωνίζεται να ορθοποδήσει, με τις ανάλογες συνέπειες στις συμπεριφορές και κοινωνικές αλλαγές, δεν είναι καθόλου εύκολο. Ο λόγος για την πρωταγωνίστρια της ομώνυμης ταινίας Gloria του Sebastian Lelio.

Είναι ταινία που μας έρχεται από τη Χιλή.
Απλή, με απερίγραπτη απλότητα, χωρίς δογματισμούς, χωρίς καμία απόπειρα διδακτισμού, με εξαιρετικές ερμηνείες, ιδιαίτερα της Paulina Garcia στον ρόλο της Gloria.

Το ότι βρίσκεσαι στην Χιλή το καταλαβαίνεις, αφενός από την γλώσσα, αφετέρου από τις μικρές νύξεις που κάνουν οι μεσήλικες στις κουβέντες. Η ζωή συνεχίζεται για τους νέους με παγκόσμιες ομοιότητες. Αυτοί, μπορεί να ήταν και εδώ και εκεί. Στο νέο κόσμο που δημιουργείται δεν θα υπάρχουν εθνικά χαρακτηριστικά ή ιδιαιτερότητες. Ήταν σαφἐς και στην ταινία. Είναι απορίας άξιο, πως τις περισσότερες φορές, όταν καλούμε τα ενήλικα παιδιά μας, είτε βρίσκεσαι στην Χιλή είτε στην Αλεξανδρούπολη, αφήνουμε μήνυμα στον τηλεφωνητή. Οι ρυθμοί εντατικοποιούνται σε όλον τον κόσμο, οι άνθρωποι τρέχουν να επιβιώσουν, να προλάβουν, να καλύψουν αποστάσεις κι έτσι λίγος χρόνος αφιερώνεται στον άλλον. Ποιον αφήνεις; Αυτόν, ή αυτούς που θεωρείς 'δεδομένο'. Οι γονείς είναι από αυτούς τους 'δεδομένους'. Έτσι 'δεδομένη' θεωρείται και η Gloria για τα παιδιά της. Μην φανταστείτε ότι παίρνει πολύ χρόνο για να το αφηγηθεί ο Sebastian Lelio. Αυτό που εγώ έγραψα σε πέντε σειρές, αυτός το είπε σε δύο τρία πλάνα. Αυτό εννοώ με 'λιτότητα'.

Τον χρόνο τον 'τιμαρεύει', όπως έλεγαν και οι παλαιότεροι. Προχωράει την αφήγηση, μας μετακινεί στην διαδρομή του χρόνου της ιστορίας με έξυπνους τρόπους, καθόλου κουραστικά. Μας εντάσσει γεωγραφικά, χρονικά, πολιτικά, για να μιλήσει για τους ανθρώπους και τους χαρακτήρες του.

Ναι, η χώρα του αγωνίζεται, έχει κάνει βήματα, οι άνθρωποι κλείνουν τις πληγές που άφησαν η δικτατορία, οι αγώνες για την ελευθερία και τη δημοκρατία. Σήμερα η ζωή συνεχίζεται με ρυθμούς παγκοσμιοποίησης και η ελευθερία του κοινωνικού συστήματος δημιούργησε καινούριες ανάγκες, κάποτε δευτερευούσης σημασίας. Ποιος μιλούσε τότε για μοναξιά, για οικογενειακές εξαρτήσεις, για προσπάθειες βελτίωσης καθημερινότητας, εμφάνισης, για ομφαλοσκοπήσεις όταν δαμόκλειος σπάθη αιωρείτο πάνω από την κεφαλή σου.
 Σε αυτό το πλαίσιο ξετυλίγεται η προσωπικότητα της Gloria και ο μύθος της ταινίας.

Η άκρως συμπαθητική πρωταγωνίστρια χειρίζεται το ρομαντισμό της, την ευαισθησία της, τα όνειρα της, με ζήλο θα έλεγαΑναζητά να συναντήσει το όνειρο και την πραγματικότητα με τον δικό της τρόπο. Είτε τραγουδώντας ενώ οδηγεί, είτε συμμετέχοντας σε βραδιές χορού. Στολίζεται, κινείται, ονειρεύεται. Όχι απαραίτητα για να βρει γαμπρό. Αν τύχει. Δεν μεμψιμοιρεί. Απλά υπάρχει σε ένα όνειρο, το δικό της. Δεν επιβάλλεται. Ούτε στα παιδιά της. Έχεις την αίσθηση ότι ανά πάσα ώρα και στιγμή αυτοελέγχεται μην και γίνει βάρος. Εύθραυστη και αόρατη αν ήταν δυνατόν.

Τα γυαλιά της, τεράστια, της επιτρέπουν να εισέλθει στο κόσμο της κατά βούληση, να τον δει και να εξέλθει, να βλέπει γύρω με τα δικά της φίλτρα. Συμβολικό αντικείμενο. Χρειάστηκε αρκετή ώρα μέχρι να παύσουν τα γυαλιά της να μ’ εκνευρίζουν. Αναρωτήθηκα γιατί. Μετά θυμήθηκα εκείνη την παλιά συνταγή του κινηματογράφου, ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο σε μια ταινία. Βοήθησε στην απάντηση. Ήθελε ο σκηνοθέτης το βλέμμα της και τα γυαλιά της να μ’ εκνευρίσουν για να σκεφτώ το γιατί της ύπαρξης των. 

Θα συναντήσει αυτής η ματιά την άλλη, ενός μεσήλικα, του Rodolfo, σε μια βραδιά χορού. Ήταν ήδη εκεί, ή τον είδε; Μπήκε, ή τον έβαλε η ίδια στο όνειρό της; Ζήσανε αρκετό χρόνο μια ονειρεμένη σχέση. Όμως, ενίοτε ήταν ακανθώδης και προκαλούσε θλίψη. Όχι με τον τρόπο που οι σχεδόν φθαρμένες σάρκες έσμιγαν η μία με την άλλη, αυτό μάλιστα ήταν ελπιδοφόρο και αισιόδοξο. Το πάθος, η ανάγκη για ζωή έδωσε στα κορμιά και στην ένωση ομορφιά. Μας προκάλεσε ζήλια, ίσως και ερωτική διάθεση. Δεν κρυφοκοιτάζαμε, ζούσαμε μαζί τους.

Όμως, η σάρκα απελευθερώνεται από τον πόθο και τη δίψα για ζωή. Νομίζω, και συμφωνεί και ο σκηνοθέτης, ότι οι άλλες οι αλυσίδες, αυτές που το «θέλω» σφιχτά κρατούν, αυτές που στην σύμβαση και στον καθωσπρεπισμό σε καθηλώνουν, δεν επιτρέπουν το όνειρο. Αν είσαι εκ φύσεως αιθεροβάμων, πορεύεσαι προς την ελευθερία. Αν όμως η λογική έχει σμιλέψει την κάθε κίνησή σου, όπως ο γλύπτης το γλυπτό του, παραμένεις στην καλύτερη των περιπτώσεων ένα άγαλμα επιτυχημένο, με ωραία κίνηση, με πλαστικότητα. Στην χειροτέρα, ένας αγκιλωμένος όγκος.

Δεν θα θέσω θέμα διαφορετικότητας φύλου, τουλάχιστον δεν τονίσθηκε καθόλου στην ταινία, κι αν το κάνω θα είναι γιατί έτσι το είδα, με τις δικές μου προσλαμβάνουσες, καθώς και από την ιστορία που επαναλαμβάνεται στον μικρόκοσμό μου. Γεγονός είναι ότι η αδυναμία να απελευθερωθείς από τον εαυτό σου και να ζήσεις διαφορετικά σε οδηγεί σε θλίψη. Μια θλίψη που σ' ακολουθεί και εκτός αίθουσας προβολής. Η Gloria συνέχισε να έχει σαν μέγιστη παρηγοριά τον δικό της κόσμο, που για λίγο τον εγκατέλειψε ελπίζοντας σε μια πραγματικότητα που μπορεί να ήταν και όνειρο.

Μία ταινία, ένα καλό παράδειγμα. Ένα παράδειγμα πως με μία απλή ιστορία, μια από τις τόσες, εδώ δίπλα μας με καθημερινούς και συνηθισμένους ανθρώπους, μπορείς να κάνεις μια σπουδή, να πας λίγο πιο βαθιά απ' αυτό που είσαι, ν' αγγίξεις τη ποιότητα.

Σκηνοθέτης                 Sebastian Lelio
Σενάριο                      Sebastian Lelio &Gonzalo Maza
Φωτογραφία               Benjamin Echazarreta
Διανομή ρόλων            Moira Miller

Ηθοποιοί
Gloria                         Paulina Garcia
Rodolfo                       Sergio Hernandez

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου