4 Μαΐου 2012

Moneyball - 2011

Αν δεν είσαι φίλαθλος κάποιου αθλήματος, αν το baseball ανήκει στη σφαίρα των εξωτικών, ίσως μια ταινία σαν το Moneyball να την προσπερνούσες.
Πρόκληση για την ταινία ήρθε αφ’ ενός από τον σκηνοθέτη Bennett Miller (Capote) κι αφ’ ετέρου από φίλο που την επεσήμανε ως case study για φοιτητές σχολών διοίκησης επιχειρήσεων.
Η επιλογή του Brad Pitt για το ρόλο του μάνατζερ των Oakland Athletics ίσως ήταν για κάποιους αποτρεπτική. Όμως προέκυψε ως καλή επιλογή. Ήταν μερικώς έκπληξη, μια και δείγμα για την υποκριτική του ικανότητα υπήρξε στο Babel και το Tree of Life.
Στα συν της ταινίας προστίθεται ότι βασίζεται σε αληθινή ιστορία. Το βιβλίο του Michael Lewis με τίτλο Moneyball: The Art of Winning An Unfair Game (2003) ήταν η βάση πάνω στην οποία οι σεναριογράφοι Aaron Sorkin (The West Wing, The Social Network) και ο Steve Zaillian (Schindler's List) έγραψαν το σενάριο.
Η περίληψη της ταινίας: Ο Bill Beane (Brad Pitt) είναι μάνατζερ των Oakland Athletics. Η ομάδα μάλλον άσημη, ο προϋπολογισμός του Beane μικρός, απώλειες παικτών για μεγαλύτερες ομάδες, τρείς. Επιλογές για αντικατάσταση παικτών περιορισμένες. Δυσκολίες αρκετές. Τα οικονομικά, η αδιαλλαξία των ανθρώπων του συλλόγου, οι απόψεις περί χαρακτηριστικών και κριτηρίων επιλογής παικτών αδιαπραγμάτευτες, ο δε προπονητής Art Howe (Philip Seymour Hoffman) αρνητικός. Η επιθυμία για νίκη του Bill Beane μεγάλη. Απέρριψε στο παρελθόν μια πανεπιστημιακή εκπαίδευση για το baseball. Το αποτέλεσμα άχρωμο. Ο γάμος του διαλυμένος. Η απόδειξη της νίκης απάντηση στον εαυτό του και στους άλλους η επιδίωξη του.
Επιλέγει και προσλαμβάνει τον Peter Brand (Jonah Hill), νεαρό απόφοιτο του Yale, στα οικονομικά, να τον βοηθήσει σε αυτό που επικρατεί ως άποψη για την επιτυχία μια ομάδας στο baseball, τα sabermetrics. Οι δυο τους διαμορφώνουν τις επιλογές τους μέσω της στατιστικής ανάλυσης με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Το εγχείρημα παράτολμο και ζητάει τη δικαίωσή του μέχρι το τέλος της σαιζόν έχοντας απέναντι και επιφυλακτικούς έως απορριπτικούς, Διοικητικό Συμβούλιο, προπονητή, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ακόμη και παίχτες.
Το αποτέλεσμα θα το κρίνει ο φίλαθλος και ο θεατής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όρος Moneyball έχει ενταχθεί στο λεξικό του αθλήματος κι αφορά τον τρόπο, την τεχνική που ακολουθεί η ομάδα, η οποία προσαρμόζεται στη διαρκή εις βάθος ανάλυση των στατιστικών παράστασης των παικτών της.
Ο δυναμικός, δεσποτικός Beane επιβάλλεται και κινείται με τρόπο αξιοσημείωτο για τους ασκούντες διοίκηση. Ο στόχος ξεκάθαρος, αποστασιοποιημένος από επιρροές και συναισθήματα. Η νίκη και διάκριση το ζητούμενο, μπροστά σ’ αυτήν αξιοποιούνται τα δεδομένα, με στρατηγική, χωρίς συναισθήματα, με ρήξεις, όπου απαιτείται, με απολύσεις, όπου επιβάλλεται.
Ο Brand υποχωρητικός, έξυπνος, ιδιοφυής υποκλίνεται μπροστά στη δύναμη, αλλά μαζί της χαράσσει πορεία.
Οι φίλαθλοι και τα ΜΜΕ μαζί στη νίκη, χώρια στις αποτυχίες. Το εξιλαστήριο θύμα αναζητούν. Ο ευκολότερος στόχος το δίδυμο Beane-Brand μέχρι τη νίκη.
Ο Billy Beane έχει χρωστούμενα προσωπικά, φοβίες, απαντήσεις που οφείλει να δώσει κυρίως στον εαυτό του. Το σύστημα με το οποίο συνθηκολόγησε στα δεκαοκτώ είναι αυτό με το οποίο έρχεται σε ρήξη. Η αγωνία της έκβασης του αγώνα, ο εφιάλτης του.
Η ταινία, χωρίς να είσαι φίλαθλος, σε συναρπάζει με την ηθοποιία, με το παιχνίδι των διαλόγων και των ρόλων των κοινωνικών ομάδων, ο Miller το έδειξε καλά και στο Capote. Λειτουργεί ως ντοκιμαντέρ, εσύ συμμετέχεις και συμπάσχεις.
Μαθαίνεις από το πώς διοικείται ή μανατζάρεται μια ομάδα, όταν μάλιστα τζιράρονται εκατομμύρια και οι πιέσεις είναι πολλαπλές και πολύπλευρες.
Στα αρνητικά της ταινίας, αδύναμες ήταν οι αναφορές στο οικογενειακό περιβάλλον του Beane και όχι αρκετές προκειμένου να στηρίζουν τη διαμόρφωση του χαρακτήρα, τα πάθη ή τις φοβίες του.
Όμως δεν θα αναρωτηθείς γιατί βρέθηκα στο γήπεδο ή στα αποδυτήριά του με ανθρώπους που τον τρόπο ζωής τους αγνοείς. Είναι μια γοητευτική εμπειρία το δίωρο, αλλά δεν θα το έλεγα μοναδικό.
Ίσως αναρωτηθείς,
 Για την επιτυχία φθάνουν μόνο οι αριθμοί, μόνο οι ικανότητες ή τα προσόντα των αθλητών, η καλή διοίκηση, η προπόνηση, το χρήμα ή οι αστάθμητοι παράγοντες; Μπορεί ένας καλός μάνατζερ να τους προβλέψει, να τους χειρισθεί ή είναι εξωγενείς παράγοντες, αστάθμητοι, απρόβλεπτοι, αυτοί που κάνουν το «παιχνίδι»;

Σκηνοθέτης Bennett Miller
Σεναριογράφοι Steve Zaillian - Aaron Sorkin
Βασισμένο στο βιβλίο
Michael Lewis - Moneyball: The Art of Winning An Unfair Game (2003)
Ηθοποιοί

Bill Beane Brad Pitt
Peter Brand Jonah Hill
Art Howe Philip Seymour Hoffman

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου