Ο Martin Scorsese, με μία υπερβολή που άλλη ονόμασαν μαύρη κωμωδία, μας ξετύλιξε τον κόσμο που ουσιαστικά δρούσε και δρα δίπλα μας και προκάλεσε την μεγαλύτερη σε διάρκεια κρίση. Πρόκειται για αληθινή ιστορία του Jordan Belfort, ενός χρηματιστή από το Long Island, τη δραματική άνοδο και πτώση του στη Wall Street, που συνόδευσε την ταραχώδη ζωή του, με τα ατελείωτα πάρτι, καταχρήσεις και τη διαφθορά.
Η ταινία δεν επιχειρεί να απαντήσει στο πως. Δεν καταπιάνεται στο κομμάτι της οικονομικής ανάλυσης που ίσως κάποιοι να περίμεναν. Εστιάζει στους χαρακτήρες και τη ψυχολογία αυτών που δημιούργησαν το πρόβλημα και που δεν ξέρουμε που και πότε θα σταματήσει. Η θηριώδης λαιμαργία του ανθρώπου και ιδιαίτερα του σύγχρονου για το χρήμα κι ότι αυτό αποφέρει ήταν η καρδιά της ταινίας.
Τον χαρακτήρα τού τον έδωσε το βιβλίο, τη πλοκή, το μύθο. Αυτός, ο Martin Scorsese, τον ανέβασε στα ύψη. Η επιλογή του Leonardo Di Caprio ως πρωταγωνιστή, άριστη. Με μία ανεπανάληπτη ηθοποιία ερμήνευσε έναν ρόλο που ακροβατούσε στα όρια της σάτυρας. Υπερκινητικός, χειμαρρώδης, παθιασμένος, ηδονιστής, άπληστος, ρηξικέλευθος, τολμάει, αρπάζει, κερδίζει, απολαμβάνει. Παραμένει ανικανοποίητος. Δεν έχει όρια. Χρήμα, ναρκωτικά, πορνεία, ηδονή. Ένας ατέρμων κύκλος. Σε αυτή την επιλογή έχει μαζί του μία ομάδα οπαδούς που διέπονται από το ίδιο πάθος, όμως δεν είναι το ίδιο χαρισματικοί με αυτόν.
Ο Scorsese σε δύο σημεία είπε ότι η επιθυμία να λύσεις τα προβλήματα σου οδηγεί στην επιθυμία να αποκτήσεις πολύ χρήμα. Η αθώα εκ πρώτης όψεως επιθυμία για να βρεθείς κι εσύ στον άλλον κόσμο, τον 'καλύτερο', αυτόν που μας έπεισαν για 'καλύτερο', σε οδηγεί σε ατραπούς χωρίς επιστροφή. Αθώα ξεκίνησε ο Βelfort… έμαθε και βρήκε άλλους, τους δίδαξε, τους ντοπάρισε, αναδείχτηκε ο ίδιος σαν Κροίσος.
Που πόνταρε, ή που ποντάρουν οι χρηματιστές; Στην μικρή αθώα επιθυμία να γίνουμε κι εμείς πλούσιοι, άκοπα, γρήγορα.
Η προμήθεια μου για την ικανοποίηση αυτής σου της επιθυμίας θα κάνει κι εμένα πλούσιο.
Όλα αυτά χρειάζονται ενέργεια και αυτή μόνο οι ουσίες σου την δίνουν άμεσα, γρήγορα, αλλά όχι και ακίνδυνα. Γίνεσαι θύμα τους, εκεί που νομίζεις ότι εσύ ελέγχεις.
Άφθονο έρεε το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Μια υπερβολή. Αναρωτιέσαι αν όντως έτσι είναι, αν γίνεται έτσι σε κάποιες κοινωνίες ή σε κάποιες κοινωνικές ομάδες. Αυτή η φοβερή εξάρτηση. Στην ουσία, ένας παντοδύναμος άνθρωπος εξαρτάται από μια σκόνη. Η ίδια η παντοδυναμία του ακυρώνεται. Ακυρώνεται και ελευθερώνει τα ένστικτά του κι αυτά πανίσχυρα και ενισχυμένα, ταϊσμένα από τις ουσίες, παίρνουν τον έλεγχό του. Έτσι ζητά σεξ όλο και περισσότερο όλο και διαφορετικό. Γέμισε η οθόνη πόρνες, όργια. Ο Καλιγούλας θα ωχριούσε.
Όμως, αν είσαι ο σκηνοθέτης Martin Scorsese, δεν αφήνεις τον θεατή να παρασυρθεί μέσα τους.
Παρατηρητής αδιάφορος παραμένεις και πολλές φορές αηδιάζεις μέσα στον εξευτελισμό του ανθρώπινου σώματος, αυτού που σου χάρισε και χαρίζει ηδονή, ευχαρίστηση, αυτού που στα μουσεία του κόσμου λάτρεψες. Δεν ξέρω αν οι άρρενες θεατές ένοιωσαν κάποια ευχαρίστηση, αλλά εμένα προσωπικά με άφησαν οι ερωτικές σκηνές παγερά αδιάφορη. Δεν θέλησε αυτό να δω, ο σκηνοθέτης. Αυτό που ήθελε ήταν ο κύκλος του χρήματος.
Είναι γεγονός ότι ο απεχθής χαρακτήρας του Belfort μέσα από την ταινία, με την βοήθεια της ερμηνείας του Leonardo Di Caprio, του κινηματογραφιστή, αλλά κυρίως του σκηνοθέτη, απέκτησε αίγλη και ωραιοποιήθηκε.
Μετά το τρίωρο θέασης, νιώθεις μια πικρή γεύση. Αν αυτοί είναι οι νέοι ήρωες της κοινωνίας μας δεν με συνεπήραν και ούτε θα ήθελα να τους μοιάσω. Φαντάζομαι μετά τον Σπάρτακο, τον Gladiator, τον Ben Hur, τον Robin Hood, τους Τρεις Σωματοφύλακες, τον Δον Κιχώτη, τον Ναπολέοντα, ακόμη και τον Batman, αγόρια και κορίτσια ζήλεψαν και θέλησαν να ταυτιστούν μαζί τους, ανεξάρτητα από την βία που εικονικά βίωσαν. Όπως ωραιοποιήθηκε ο Belfort, έτσι χωρίς καμμιά τελετή αποκαθηλώθηκε. Ακόμη και η εν συνεχεία λαμπρή καριέρα του σε άλλο τομέα δραστηριότητας, δεν δημιούργησε προσωπικότητα για ταύτιση.
Ο άνθρωπος γίνεται πράγμα προς κατανάλωση και αγοραπωλησία, αρκεί να έχεις χρήμα.
Ελεεινή η εικόνα της γυναίκας επίσης σ' αυτό το κόσμο, στη ταινία. Μοναδικό αντικείμενο ηδονής, ακόρεστου πόθου. Στην καλυτέρα των περιπτώσεων μικρή αναφορά σε μια γυναίκα χρηματίστρια που, αφού σώσει τα παιδί της πουλώντας «αέρα», το κάνει συνολάκι Chanel, για το μόνο που νοιάζεται καθώς συλλαμβάνεται για διαφθορά και απάτη.
Τα φρόντισε όλα ο Scorsese. Ήταν λίγες οι γυναίκες στην εταιρεία, πολλές στα πάρτι, άπειρες οι πόρνες. Ο φακός όμως δεν στάθηκε ούτε μια στιγμή στα πρόσωπά τους ή στα προκλητικά και μισόγυμνα κορμιά τους. Έμοιαζε σαν να πήγαινες σε ανθοπωλείο κι αγόραζες μια ανθοδέσμη, ορχιδέες, ή τριαντάφυλλα. Άψογα, άψυχα όντα με ημερομηνία επικείμενης λήξης, αντικείμενα ηδονής.
Ο Leonardo Di Caprio μιμήθηκε αρκετούς κινηματογραφικούς χαρακτήρες. Σε διάφορες σκηνές αναγνώρισα τον Marlon Brando, σε άλλες τον Robert De Niro. Δεν ήταν αντιγραφή νομίζω, ήταν ο Martin Scorsese που θέλησε αυτήν την έκφραση. Αναζήτησε ομοιότητες προκειμένου να αποκωδικοποιήσει για λογαριασμό μας τις κοινωνίες που υπάρχουν, δρουν, καθορίζουν αυτό που φαίνεται έννομο, επιτυχημένο. Σαν τα κυδώνια. Ολόχρυσα απ έξω, διαβρωμένα εσωτερικά από σκουλήκια.
Το κράτος του Δικαίου υπάρχει. Υπάρχει με την μορφή ενός αδαμάντινου χαρακτήρα. Το προσωπικό στοίχημα ενός πράκτορα, του Patrick Denham. Αφήνει μία αιχμή. Ο αδέκαστος δοκίμασε παλιά να μπει κι εκείνος στισ χρηματαγορές. Αν ήθελε να μας πει ότι όλοι μας θα θέλαμε παρόμοιους κόσμους, δεν ήταν τόσο σαφές σαν μήνυμα. Η σύγκριση, ήταν ένας αυτός απέναντι στους άλλους, πανίσχυρους λόγω χρήματος. Τους βάζει απέναντι ο Martin Scorsese, ως μονομάχους. Η δύναμη τους, τα βλέμματα και ο διάλογος. Μία λεκτική μάχη. Η υποκριτική ικανότητα και των δύο υπέροχη. Από τις ωραιότερες σκηνές. Καθόλου τυχαία ο σκηνοθέτης μοιράζει το τέλος της ταινίας με τα πορτρέτα και των δύο.
Δεν έχω απάντηση σε ποιον θα έδινα τα εύσημα. Συγγραφέα, σκηνοθέτη, κινηματογραφιστή, ηθοποιούς; Το βέβαιο είναι ότι είναι μια ταινία με πολλές αναγνώσεις και σε μένα έμοιαζε σαν μία βαθιά τομή στην κοινωνία του σήμερα. Όπου απαγορεύτηκε, λογοκριτές σίγουρα φοβήθηκαν μήπως οι συμπολίτες τους έβλεπαν μόνο μία ανάγνωση, αυτή της φλούδας. Έχει όμως και σάρκα και σπόρους.
Σκηνοθεσία Martin Scorsese
Βιβλίο Jordan Belfort
Σενάριο Terence Winter
κινηματογραφία Rodrigo Prieto
διανομή ρόλων Ellen Lewis
Ηθοποιοί
Jordan Belfort Leonardo DiCaprio
Donnie Azoff Jonah Hill
Naomi Lapaglia Margot Robbie
Mark Hanna Matthew McConaughey
Max Belfort Rob Renier
Brad Bodnick Jon Bernthal
Manny Riskin Jon Favreau
Jean Jacques Saurel Jean Dujardin
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου