11 Μαρτίου 2014

Βαρύτητα (Gravity) - 2013

Η πολυαναμενόμενη και πολυβραβευμένη ταινία είναι προς θέασιν.
Όπως είναι ήδη γνωστό πρόκειται για την αποστολή τριών αστροναυτών, δύο εκ των οποίων οι Dr. Ryan Stone στη πρώτη της αποστολή και ο βετεράνος αστροναύτης Μαtt Kowalski.
Οι Ρώσοι ανατινάζουν παλιούς δορυφόρους τους και τα διασκορπισμένα κομμάτια αυτών με ιλιγγιώδες ταχύτητες (30.000 χλμ την ώρα) μπαίνουν στη τροχιά του ISS (International Space Station).
Οι δύο αστροναύτες απεγνωσμένα προσπαθούν να διασωθούν, κάτω από την απειλή του δραστικά μειωμένου οξυγόνου της Dr. Stone, χωρίς επικοινωνία με το σταθμό βάσης, με αναπόφευκτο τον διαμελισμό τους εάν δεν μπορέσουν να βγουν εκτός τροχιάς των υπολειμμάτων των κατεστραμμένων ρωσικών δορυφόρων.
Το ονόμασαν θρίλερ επιστημονικής φαντασίας και εν μέρει ήταν.
Αξιοθαύμαστα τα κινηματογραφικά εφέ, αξιοθαύμαστες οι προσομοιώσεις με τα αληθινά διαστημικά οχήματα, σταθμούς και συνθήκες. Η Αγγλικής έδρας εταιρία παραγωγής εφέ Framestore όντως άξιζε την επιβράβευση.
Η ταινία δεν είναι ντοκιμαντέρ, δήλωσε ο σκηνοθέτης. Έτσι δικαιολογούνται κάποιες παραλλειψεις, ή τυχόν και λάθη.
Ο θεατής είχε την ευκαιρία να βιώσει την δουλειά, τον αγώνα και τις δυσκολίες των ανθρώπων αποστολής στο διάστημα. Τους ανθρώπους αυτούς τους ονομάσαμε ήρωες και αδιαφορούμε για το πως και με τι επιβιώνουν εκεί ψηλά στο πουθενά, στο σκοτάδι, μακριά από άλλον άνθρωπο, χωρίς ήχο, αιωρούμενοι. Άνθρωποι που η καθημερινότητά τους, εκτός του επιστημονικού έργου τους, είναι απόλυτα διαφορετική.
Μας το είπαν αλλά συνήθως το προσπερνούμε. Εστιάζουμε στο τι καινούριο θα ανακαλύψουν πάλι. Τι θα προκύψει, τι νέα δεδομένα θα παραλάβουμε.
Αυτό το κομμάτι ελαφρά κατά την γνώμη μου το άγγιξε, εκτός από το θέμα της βαρύτητας, εξ' ου και ο τίτλος της ταινίας.
Οι διάλογοι άνευροι, άψυχοι, σε αντίθεση με το δράμα που βιώνουν. Δεν προσέδωσαν καμμιά δραματικότητα.
Η Sandra Bullock, λέγεται, ότι επί δέκα ώρες καθημερινά στην διάρκεια των γυρισμάτων έμενε κυριολεκτικά σ’ ένα κλουβί (rig), όπως το αποκαλούσαν, για την καλύτερη απόδοση της. Αυτό από μόνο του δεν προσδίδει κάτι σε μένα σαν θεατή. Αν δεν το διάβαζα, δεν θα την έψαχνα αυτή την προσπάθεια, γιατί ούτε καν την είδα.Τι είδα; Μια χαριτωμένη, καλογυμνασμένη κοπέλα να ξεντύνεται όπως όταν επιστρέφει στο διαμέρισμα της μετά από μία κουραστική ημέρα. Ο George Clooney, αιώνιος ωραιοπαθής, να φλερτάρει και στο διάστημα, "takin' it easy" ακόμη και μπροστά στο θάνατο.
Όταν αποσυνδέονται για λόγους επιβίωσης σε κάποιο πλάνο, δεν γίνεται καθόλου αντιληπτό το μέλλον του Μatt Kowalski. Που πάει, αν τελικά σώζεται και πως. Προέχει η ‘επιβίωση μου’ από την πλευρά της συναδέλφου του... η δε αντίδραση της, χλιαρή έως ανύπαρκτη.
Δεν θα αναφερθώ στο όνειρο της, ούτε στον διάλογο της με ένα ψαρά στην γη. Ούτε λόγος φυσικά για την προσγείωση. Το βατραχάκι ως μέσω πληροφόρησης ότι πρόκειται για αβαθή λίμνη, παιδαριώδες. Η εμβρυική στάση και στη συνέχεια το περπάτημα στα τέσσερα κάτι προσπαθεί να πει περί αναγέννησης, αλλά ασθενώς. Η δε διασωθείσα στην ακτή, όπως στην ταινία Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here to Eternity του Fred Zinnemann), περιμένει αυτή όσο και εμείς τον Clooney να εμφανισθεί και να την φιλήσει όπως ο Bart Lancaster την Deborah Kerr.
Μου φάνηκε ότι ο Alfonso Cuarόn έπαιζε το «ταξίδι στο διάστημα» με τον γιο του τόσο στο σενάριο, όσο και στην σκηνοθεσία. Απελπισμένη επιστήμονας η Dr. Stone, έχει χάσει το παιδί της. Tι ακόμη έχει να χάσει με την συμμετοχή της σε διαστημική αποστολή; Δεν την περιμένει κανείς. Ο αστροναύτης Kowalski θέλει να ξεπεράσει το ρεκόρ του κοσμοναύτη Anatoly Solovyev σε ώρες διαστημικού περιπάτου. Μένει ψύχραιμος και στα δύσκολα προτείνει ρώσικη βότκα. Αδύναμα επιχειρήματα για να στηρίξουν μεγάλες αποφάσεις και εγχειρήματα. Η απελπισία ή η φιλοδοξία δεν είναι ούτε κινητήριες δυνάμεις, ούτε εργαλεία για ρηξικέλευθες κινήσεις και αποφάσεις.
Έχει ωραίες ιδέες ο Alfonso Cuarόn, τον απασχολούν μεγάλα θέματα, όπως και στη ταινία του ‘Children of Men’, αλλά η υλοποίηση τους υπολείπεται. Ίσως να ήταν οι τεχνικές δυσκολίες και οι αδυναμίες πραγμάτωσης του φανταστικού, ίσως η αναποτελεσματικότητα συνεργασίας πολλών συντελεστών, ίσως οικονομικά θέματα, που παραμένουν, τουλάχιστον για μένα, αδιάφορες. Δεν έχριζε η ανάγκη τόσο αυστηρής κριτικής από μέρους μου αν δεν ήταν η σάρωση των Όσκαρ από την εν λόγω παραγωγή και το υψηλό της κόστος ($100 εκατομμύρια).
Μερικές φορές άστοχες λεπτομέρειες κρίνουν το σύνολο. Έτσι οι προαναφερθείσες λεπτομέρειες μέρος άλλων, όπως η ανάγνωση των εγχειριδίων και ο τραυματισμός στο μάγουλο, να οδήγησαν στην μη αναγνώριση του επιτεύγματος του σκηνοθέτη και παραγωγού.
Δεν αναδείχτηκε ή δεν το είδα το θέμα της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος από τα κομμάτια (debris) διαστημικών σκαφών αποτυχημένων αποστολών. Τουλάχιστον αυτό ήδη δηλώθηκε και από τον ίδιο το σκηνοθέτη.

The conceit of the movie — that a catastrophic chain of events commences when the Russians shoot down one of their own spy satellites — where did that come from?
This is something called the Kessler Syndrome, named after a scientist who put forward this theory: The area around the Earth is so dense right now [with satellites and various space junk], it will only take one satellite going off course, or a meteor to hit one satellite — everything is orbiting so fast, it could create a chain reaction in which a lot of satellites will be destroyed, turning into space debris. You know, they’re constantly moving [the International Space Station] because of space debris. So you will create a cloud of debris around the Earth that would make further space exploration impossible because you’d be crossing through a layer, basically, of bullets. Obviously our version of the Kessler Syndrome is so fictionalised it wouldn’t be like that at all. But those are the conventions that we needed to do for the film.

Η ταινία διαρκεί 90 λεπτά, όσο χρειάζεται να συμπληρώσει μία τροχιά γύρω από την γη ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS). Εύστοχος και ευφυής ο παραλληλισμός. 
Για τους λάτρεις των ταινιών διαστημικών ταινιών ίσως είναι συναρπαστική. 
Παρέμεινα αρνητική.

Σκηνοθέτης                                                   Alfonso Cuaròn
Σενάριο                                                        Αlfonso Cuaròn
                                                                  Jonàs Cuaròn
                                                                   George Clooney

Φωτογραφία                                                 Emmanuel Lubeski
Μουσική                                                       Steven Price
Οπτικά εφέ                                                   Framestore
3D                                                                Chris Parks

Ηθοποιοί
Sandra Bullock.                                              Dr. Ryan Stone
George Clooney.                                             Matt Κowalski

Φωνή στο ΚΕ στο Hοuston                                Ed Harris

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου