18 Μαρτίου 2014

Blue Jasmine - 2013

Δεν ξέρω αν ο Woody Allen μας είχε στο νου του, την Ελλάδα και τους Έλληνες, όταν έκανε το Blue Jasmine.
Μοιάζουμε λίγο ως πολύ της Jasmine. Ξεπεσμένοι, φτωχοί, απελπισμένοι, κοιτάμε πίσω στο παρελθόν μας, δεν θέλουμε να χάσουμε τις πολυτελείς μας συνήθειες, περιφρονούμε ότι λαϊκό, προδοθήκαμε, κερδίσαμε την πολυτέλεια που απολαύσαμε ως προϊόν απάτης.
Επίσης μυαλό δεν βάλαμε ούτε βάζουμε. Είμαστε ωραίοι, ως χώρα, όπως άλλωστε και η Kate Blanchett, η πρωταγωνίστρια του έργου.
Πρόκειται για την τελευταία ταινία του σκηνοθέτη που την παρακολουθήσαμε με πολύ ενδιαφέρον, την ηθοποιΐα δε της Kate Blanchett τη θαυμάσαμε. Δικαιώθηκε ο θαυμασμός μας με το Oscar γυναικείου ρόλου που της απονεμήθηκε.

Η ιστορία έχει ως εξής: Κοσμοπολίτισσα, χωρίς χρήματα, χωρισμένη, απελπισμένη, έρχεται από την Νέα Υόρκη στο Σαν Φρανσίσκο να ζήσει με την φτωχή αδελφή της Ginger, την οποία μάλιστα δεν εκτιμάει ιδιαίτερα, αλλά ούτε και απαραίτητα. Χωρίς προσόντα, μην έχοντας δουλέψει ποτέ στην ζωή της. Βρέθηκε από τα σαλόνια, θα έλεγε κάποιος, στα αλώνια.
Προσπαθώντας αφενός να δουλέψει για να επιβιώσει και να αποκτήσει επιδεξιότητα σε κάτι, όπως διακόσμηση εσωτερικών χώρων, και αφετέρου να δεχθεί την χωρίς λάμψη ζωή καθημερινών ανθρώπων, ζει μέσα στην θλίψη. Με διάφορες αφορμές επιστρέφει η σκέψη της, κι εμείς μαζί, στην προηγούμενη ζωή της. Μ’ αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε για τον πρώην πολυτελή βίο της, την κενότητα της ζωής της, την υποτιθέμενη καλή σχέση με τον άνδρα της, Hal. Εκείνος, ένας απατεώνας που δεν δίστασε να καταβροχθίσει ακόμη και τα χιλιάρικα που η αδελφή της γυναίκας του με τον πρώην άνδρα της κέρδισαν σε τυχερό παιχνίδι και του τα εμπιστεύτηκαν να τα επενδύσει.
Η αδυναμία της να δεχθεί την πραγματικότητα της ζωής της θα την οδηγήσει σε νέα ψεύδη, τα οποία με ευκολία σερβίρει, δοθείσης ευκαιρίας ενός νέου λαμπρού πολυτελούς μέλλοντος που προκύπτει από την συνάντηση με χήρο, διπλωμάτη και μελλοντικό πολιτικό, τον Dwight. Η πρόκληση μιας νέας εξίσου εύκολης και πλούσιας ζωής με αυτήν του παρελθόντος της είναι παρούσα και δυνατή. Θα την επιλέξει.
Ο θεατής θα μάθει το τι όπως θέλει ο Woody Allen.
Δεν ξεφεύγεις από τον εαυτό σου.
Δεν ευτυχείς όταν ζεις για την εικόνα σου και για τους ‘άλλους’.
Δεν ευτυχείς όταν αρνείσαι την πραγματικότητα, όταν κατασκευάζεις έναν μύθο γύρω από τον εαυτό σου.
Δεν ευτυχείς όταν θέλεις τα περισσότερα και τα καλύτερα για σένα.
Δεν ευτυχείς όταν άκοπα απολαμβάνεις.
Δεν ευτυχείς όταν δεν τραβάς το πέπλο με το οποίο κάλυψες την ζωή σου. Όταν ο εγωκεντρισμός και η ματαιοδοξία σου οδηγούν τα βήματά σου.
Μια καταπληκτική ερμηνεία. Μια τραγική φιγούρα η πρωταγωνίστρια. Έλαμψε και κυριάρχησε, όλα και όλοι ήταν απλώς γύρω της. Ωχριούσαν από την παρουσία της. Όλα τα σκέπασε η θλίψη της. Και το πρόβλημα της. Η Blue Kate Blancett κινήθηκε και μας συνεπήρε στην κατρακύλα της Jasmine όλους, συμπρωταγωνιστές και θεατές.
Είμασταν μέρος της θλίψης της, του προβλήματος της. Ζήσαμε το δράμα της προσωπικής της ζωής. Οι άλλοι έπαιξαν και έδρασαν, αλλά υπήρξαν μόνο για να μεγιστοποιήσουν αυτό που ο Woody Allen ήθελε. Να δούμε το Blue της.
Ο Allen δεν κουράστηκε να αναδεικνύει τα προβλήματα της σύγχρονης κοινωνίας, την πολυπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων, της ερωτικής μας ζωής, το δύσβατο του έρωτα, την αγάπη και την προδοσία, την απλότητα συγκρινόμενη με την επιτήδευση, την ενδοοικογενειακή πραγματικότητα. Το ‘δήθεν’ της ζωής μας. Τα κατασκευασμένα όνειρα, το παιχνίδι ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, το απτό και το όνειρο.
Μας έχει συνηθίσει σε μονογραφίες. Δεν είναι τυχαίο που με το πέρασμα του χρόνου μοιάζουν οι ταινίες του. Ένα παζλ χαρακτήρων που μαζί συνθέτουν την σύγχρονη κοινωνία, την δική του βέβαια, χωρίς να υπάρχει ουσιαστική απόκλιση από τις άλλες δυτικές κοινωνίες, τουλάχιστον συγκρινόμενες με την δική του.
Πικρή κι αυτή η ταινία του που την γλυκαίνουν όμως οι συμπεριφορές των απλών ανθρώπων. Η απλοϊκότητα θα έλεγα, αν ήθελα να είμαι δεικτική μαζί του. Αυτήν την απλοϊκότητα την έκφρασαν καλά οι άλλοι χαρακτήρες, κυρίως η αδελφή της Ginger, o νυν σύντροφος της Chili και ο πρώην άνδρας της Augie.
Ως συνήθως, στις ταινίες του Allen, τα εσωτερικά των σπιτιών είναι μέσο έκφρασης της κοινωνικής τάξης των χαρακτήρων. Αναρωτιέμαι αν αυτό είναι αμερικανικό χαρακτηριστικό. Θα ήθελα να είχα την δυνατότητα να παρακολουθούσα την ελληνική πραγματικότητα των σπιτικών, αυτή που ξέρω, αν κάποιος, ένας σαν τον Woody Allen, την αποτύπωνε κάπως έμμεσα, όχι σαν κοινωνιολογική μελέτη.
Λέγεται ότι οι πρώτες ταινίες του επηρέασαν ως χώρος της αμερικανικής διανόησης της μεσαίας τάξης την αισθητική των Ευρωπαίων. Μύθος; Η αισθητική είναι πολυπλοκότερο θέμα και αποτέλεσμα πολλών παραμέτρων, μία εξ αυτών και ο κινηματογράφος, ως μέσον έκφρασης, αλλά και διαμορφωτής νέων πραγματικοτήτων.
Σκηνοθεσία και Αρχιτεκτονική, δύο τόσο παρόμοιες τέχνες/επιστήμες με κοινούς παρανομαστές...
Ως συγγενείς τέχνες, επηρεασμένες και οι δύο από τις έννοιες του χώρου και του χρόνου, χρησιμοποιούν κοινά εκφραστικά μέσα και οπτικά ερεθίσματα, όπως το φως, τη κίνηση, τα σημεία αναφοράς, την αισθητική, τις φόρμες, κλπ. Ως επιστήμες, απαιτούν την αγαστή συνεργασία πολλών ανθρώπων από διαφορετικούς κλάδους.
Ο Σκηνοθέτης και ο Αρχιτέκτονας δημιουργούν χώρους, οπτικοποιούν εικόνες, σκέφτονται τον άνθρωπο, και δημιουργούν ένα αποτέλεσμα με οπτικοακουστικά μέσα, με εργαλεία τον άνθρωπο, τον χρόνο, τον χώρο, τα αντικείμενα, το φως, την αισθητική και τη λειτουργικότητα. Συνεπώς, οι αρχιτέκτονες, όπως και οι σκηνοθέτες, μπορούν να παίξουν με όλα όσα το μάτι μπορεί να αφομοιώσει μέσω της όρασης, και παράλληλα μπορούν να το εξαπατήσουν.

Σκηνοθέτης                Woody Allen
Σενάριο                     Woody Allen
Φωτογραφία.             Javier Aguirresarobe
Διανομή ρόλων            Patricia Kerrigan - DiCerto, Juliet Taylor

Ηθοποιοί
Jasmine                      Cate Blanchett
Ginger                        Sally Hawkins
Augie                          Andrew Dice Clay
Chili                           Bobby  Cannavale
Hal                             Alec Baldwin 
Dwight                        Peter Sarsgaard

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου