15 Φεβρουαρίου 2013

Σώμα με σώμα (De rouille et d’ os) - 2012

Συχνά παλεύουμε με την ύλη μας, το σώμα μας και τις ανάγκες του.
Σε μια εποχή που δίνει ιδιαίτερη έμφαση, άραγε πότε δεν το έκανε, στο σώμα, το σώμα αποθεώνεται και χρησιμοποιείται άλλοτε για τον αισθησιασμό του, άλλοτε για τη δύναμή του, τη ρωμαλεότητα. Βιομηχανίες συντηρούν αυτόν τον μύθο και περισσότερο ευάλωτες εντός του μύθου αυτού οι γυναίκες.
Εγκαταλείπεται και θυσιάζεται στο βωμό της εμφάνισης η συναισθηματική μας ολοκλήρωση, ο καθορισμός μας ως οντότητες μέσα από μια ισορροπία σώματος – ψυχής.
Ο Jacques Audiard σκηνοθετεί τη νέα του ταινία πατώντας καλά στο βιβλίο του καναδού συγγραφέα Graig Davidson “Rust & Bone” δημιουργεί το “De rouille et d’ os” συνυπογράφοντας και το σενάριο.
Στα βόρεια της Γαλλίας, εκεί ξεκινά η ταινία, ο ένας εκ των δύο πρωταγωνιστών, ο Alain(Ali), αναλαμβάνει τον πεντάχρονο γιο του Sam (δε γνωρίζουμε λόγο και συνθήκες που συμβαίνει αυτό). Είναι άστεγος, απένταρος, χωρίς φίλους. Δε γνωρίζει τον γιο του και δεν είχε ασχοληθεί πριν με αυτόν. Στην εξέλιξη του μύθου από κάποια σχόλια μοιάζει να αφαιρέθηκε η κηδεμονία από τη μητέρα ή εγκατέλειψε το παιδί της με μια παρόμοια του πατέρα ανευθυνότητα.
Ο Alain κι ο Sam εγκαθίστανται στης αδελφής του, στη νότια Γαλλία. Αποκτά δουλειά, στέγη και φροντίδα για το παιδί του. Η ανευθυνότητά του ως γονιός συνεχίζεται, τουλάχιστον αυτό επισημαίνεται αρκετές φορές από τον σκηνοθέτη δια στόματος αδελφής.
Συναντά την Stephanie, όμορφη, νέα, με αυτοπεποίθηση, σε club. Η συμπεριφορά της υπογραμμίζεται εκ μέρους του ως ανάρμοστη. Η Stephanie συζεί με κάποιον άλλο, είναι δε επιτυχημένη εκπαιδεύτρια φαλαινών σε θαλάσσιο πάρκο.
Ένα τραγικό ατύχημα θα φέρει κοντά τους Alain και Stephanie. Σε μια αλλιώτικη σχέση. Μια σχέση που ξεκινά από ανθρωπιά, οίκτο, αμηχανία στην αναπηρία, προχωράει στο σεξ, για να γίνει στη συνέχεια συναισθηματικός δεσμός.
Ο Audiard εστιάζει στο σώμα και το παρακολουθεί σ’ αυτό που μπορεί να κάνει και αυτό που δεν μπορεί. Στο θρίαμβο, αλλά και στην ήττα του. Στην εξύψωσή, αλλά και στην ακύρωσή του.
Ο Alain είναι πυγμάχος και χρησιμοποιεί αυτή τη δύναμη και τέχνη του. Κυρίως για να δει τα όρια αυτού του σώματος και κατά συνέπεια τα δικά του. Στη συνέχεια να αντλήσει κέρδος από αυτή την υπεροχή.
Ο Audiard αναδεικνύει την αντίθεση των σωμάτων, αρτιμελές- ακρωτηριασμένο, δυνατό- αδύναμο, ελεύθερο- αγκυλωμένο. Ούτε μια στιγμή δεν είσαι στην ταινία χωρίς τις δύο όψεις ενός σώματος. Ακολουθεί τα βλέμματα στον πόνο, στον θαυμασμό, στο γιατί της αδυναμίας.
Η ταινία δεν έχει μελοδραματισμούς, ούτε εντάσεις, με μία εξαίρεση πριν το τέλος. Εκεί έπρεπε να έρθει και η κορύφωση αυτής της λατρείας της δύναμης. Μια δύναμη που πρέπει να εξαντληθεί για να σε γλιτώσει από το όνειδος, τον πόνο της απώλειας αγαπημένου. Βιώνεις έντονα συναισθήματα, σαν όλη την ταινία να την διατρέχει αυτή η γλώσσα της καταπόνησης του σώματος, αυτή η κραυγή της ύλης που σε καθιστά έρμαιό της.
Ο Alain, η Stephanie θα βγουν από αυτή την ομηρία, ορμώμενοι και ωθούμενοι από άλλα κίνητρα. Η Stephanie αποφασισμένη να ζήσει, να παλέψει. Το έχει μάθει αυτό καλά στη δουλειά της, από τη φύση. Τα μεγάλα θηρία που εκπαίδευε και πάλευε. Έμαθε να επιβιώνει από αυτά. Ο άλλος, αυτός που λάτρεψε τη δύναμη μέσα από την ήττα, από τη συνειδητοποίηση της αδυναμίας.
Η ταινία είχε αρκετά στοιχεία ακάλυπτα κι άλλα φλύαρα. Δε θα τα θεωρούσα αρνητικά. Με προβλημάτισε το ότι η ταινία δεν είχε την ίδια σκηνοθετική ποιότητα καθ΄ όλη τη διάρκειά της. Μερικές φορές το να ακολουθεί ένα μυθιστόρημα, ένα βιβλίο, ο σκηνοθέτης παρασύρεται ή υποχρεώνεται σε βήματα που προκύπτουν από την υιοθέτηση του κειμένου και μύθου του.
Όμως δεν είναι μελό, δεν είναι ψυχολογικό δράμα. Είναι η πάλη του ανθρώπου. Η πάλη με το σώμα του, η πάλη της επιβίωσής του. Η πάλη με την ύλη του.
Ο Audiard σκηνοθέτησε γνωρίζοντας τι θέλει να πει, ζητούμενη ικανότητα στις μέρες μας. Οι δε ερμηνείες τελειοποίησαν τη σκηνοθεσία.

Σκηνοθεσία                         Jacques Audiard
Σενάριο                              Jacques Audiard, Thomas Bidegain
Βιβλίο                                 Graig Davidson “Rust & Bone”
Stephanie                            Marion Cotillard
Alain                                   Matthias Schoenaerts
Sam                                    Armand Venture
Μουσική                              Alexandre Desplat

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου