Καθώς μεγαλώνουμε, αναπόφευκτα εξοικειωνόμαστε με την φθορά της ύλης μας. Αποτάσσουμε την φθορά της πνευματικής υπόστασης. Συνήθως δεν το σκεφτόμαστε κι όταν το ακούμε αφορά άλλους, είναι μακριά από μας.
Η ταινία των Richard Glatzer και Wash Westmoreland έρχεται με δύναμη, με αναμφισβήτητη ποιότητα να μιλήσει για την νόσο Alzheimer, που εκτιμώ κανένα δεν θα αφήσει ασυγκίνητο.
Η εξαίρετη μεταφορά του ομωνύμου βιβλίου του 2007 της Lisa Genova, συνδυασμένη με την συγκλονιστική ερμηνεία της Julianne Moore σε καθηλώνει.
Η ταινία ξεκινά με τα 50στα γενέθλιά της. Είναι διακεκριμένη καθηγήτρια γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia, ευτυχισμένη μητέρα και σύζυγος. Αυτοδημιούργητη, άνθρωπος κυρίαρχος στον οικογενειακό και επαγγελματικό χώρο, δυνατή προσωπικότητα, ικανή και αποτελεσματική, ανυποχώρητη στον στόχο της. Το διαπιστώνουμε τόσο στο χειρισμό της ασθένειας της, όσο και στους διαλόγους με την μικρή της κόρη, η μόνη χωρίς σπουδές στην οικογένεια. Σφοδρή επιθυμία της μητέρας. Η εστίαση στο συγκεκριμένο οικογενειακό θέμα προφανώς επιλέχθηκε για τον υπερτονισμό του ισχυρού χαρακτήρος της πρωταγωνίστριας.
Η ταινία ξεκινάει από τη αρχή με την εμφάνιση της νόσου, σε πρόωρο στάδιο. Νόσος και ταινία εξελίσσονται μαζί.
Δεν είναι μελοδραματική ούτε επιμένει στο πως αντιδρούν οι γύρω. Δεν υπάρχουν εξεζητημένες εκρήξεις ούτε και αδιαφορία. Είναι οικογένεια του μέτρου, ίσως έτσι την διαμόρφωσε η σύζυγος και μητέρα, η νοσούσα.
Βιώνουμε σε σημείο ταύτισης την πορεία προς το μηδενισμό του εγώ. Του είμαι της οντότητας. Με ευρηματικότητα οι σκηνοθέτες ενώ αρχικά εστιάζουν στην Alice Howland (Julianne Moore), σταδιακά ο φακός εστιάζει σε άλλα πρόσωπα αυτά που την φροντίζουν. Η οποία πέφτει σε δεύτερο πλάνο όταν υπάρχουν άλλοι.
Η γυναίκα που άλλοτε ήταν δυνατή, επιβλητική, η επιτυχημένη επιστήμονας, η γυναίκα των διαλέξεων, η γοητευτική σύζυγος, η γυναίκα «που όλα τα προλαβαίνω, και όλα τα ελέγχω», χάνει τον έλεγχο. Θα επιμένει και με ένα δικό της τρόπο θα στηρίξει την αδυναμία της.
Όμως, είναι πέρα από αυτήν. Σταδιακά μέρα με την μέρα ακυρώνεται η υπόστασή της.
Η αποφασιστικότητά της γίνεται εξάρτηση, η δύναμη αδυναμία, η ευφυΐα εκμηδενίζεται.
Η ανεξαρτησία εξάρτηση. Όλα χάνονται μαζί με την μνήμη. Ότι συσσώρευσε και έφτιαξαν το παζλ του «εγώ είμαι» εξαφανίζονται και αφήνουν ένα πλάσμα ανήμπορο, εξαρτημένο, να σχηματίσει ανάμνηση, δηλαδή προσανατολισμό στο μέλλον. Οδυνηρό.
Όλα προσεγμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, φωτογραφία, μουσική, editing, πολύ καλές ερμηνείες από όλους, σωστά διαλεγμένους, κορυφαία η Julianne Moore.
Η εστίαση στα μάτια της, εν υγεία και μη βουρκώνουν και αυτά του θεατή. Την ακολουθείς σε όλα τα στάδια και βιώνεις με την ψυχή σου τη κάθε λεπτομέρεια. Την αρχική έκπληξη, τον θυμό, την άρνηση, την θέληση να βοηθήσει τον εαυτό της, την προσπάθεια να συνεχίσει να υπάρχει.
Ουσιαστικά είσαι κι εσύ υπό τον έλεγχο της, εξαιτίας της δύναμης της ηθοποιίας.
Εξαιρετική δουλειά η οποία γίνεται αρτιότερη, δραματικότερη εξαιτίας του γεφονότος ότι ο ένας εκ των δύο συντελεστών χτυπήθηκε από την ίδια ασθένεια.
Δεν θα το ανέφερα, όμως ήταν και αυτή η πληροφορία, κρατήθηκε για ευνόητους λόγους περιορισμένη, που σε λυγίζει.
Θα ήθελα επίσης να θυμίσω ότι παλαιότερα είχαμε δει το «Iris», το 2001, του Richard Eyre, βασισμένη στο ημερολόγιο του (συντρόφου της Iris Murdoch) John Bayley, «Elegy for Iris». Στην ταινία παρουσιάζεται η ζωή και η ασθένεια της Iris Murdoch, διακεκριμένης ακαδημαϊκού, γνωστής πολυδιαβασμένης συγγραφέως, δυναμικής γυναίκας. Οι σπουδές και οι διακρίσεις στην μελέτη της γλώσσας ήταν επίσης κοινό σημείο εκτός της ασθένειας. Δεν ξέρω κατά πόσο η συγγραφέας του βιβλίου που αποτέλεσε την βάση του σεναρίου επηρεάστηκε από τη γνωστή τραγική ιστορία. Απορία επίσης έχω, ίσως για ειδικούς: πως γίνεται άνθρωποι που αφιέρωσαν την ζωή τους στην μελέτη της γλώσσας και τον πολύπλοκο μηχανισμό της να δέχονται το χτύπημα, ακριβώς εκεί που βρίσκεται ο πλούτος τους;
Ανεπιφύλακτα, είναι μία συγκλονιστική ταινία, μία επίπονη θέαση, ένα απερίγραπτο δράμα που όμως επιχειρήθηκε να περιγραφεί και να κατατεθεί.
Δίκαιο το Αcademy Award πρώτου γυναικείου ρόλου της φετινής χρονιάς.
Σκηνοθεσία Richard Glatzer, Wash Westmoreland
Σενάριο Richard Glatzer, Wash Westmoreland
Βιβλίο Lisa Genova
Φωτογραφία Denis Lenoir
Editing Nicolas Chaudeurge
Mουσική Ιlan Eshkeri
Ηθοποιοί
Julianne Moore Alice Howland
Alec Baldwin John Howland
Kristen Stewart Lydia Howland
Kate Bosworth Anna Howland-Jones
Hunter Parrish Tom Howland
Shane McRae Charlie Jones
Stephen Kunken Benjamin
Victoria Cartagena Professor Hooper
Seth Gilliam Frederic Johnson
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου