Θα μπορούσε να είναι η περίληψη της τελευταίας και βραβευμένης με Οscar ταινίας του Paolo Sorrentino.
Η σαρκαστική ματιά του σκηνοθέτη για την σύγχρονη κοινωνία εκφράστηκε δια του πρωταγωνιστή του Jep Gambardella έξοχα.
Διαρκείς αντιπαραθέσεις του παρελθόντος και παρόντος μέσα από τη τέχνη βοηθούν όχι μόνο να δει ο πρωταγωνιστής την δική του πορεία στην ζωή αλλά και τις κοινωνικές αλλαγές και στάσεις που συνέβησαν.
Είναι αυστηρός με την σύγχρονη τέχνη, αποθεώνει την παλιά κλασσική τέχνη, αμφισβητεί την φιλία, κριτικάρει τον έρωτα, την δήθεν οικογένεια, τη ματαιοδοξία, τις ομάδες, την πολιτική, την Εκκλησία.
Διάλεξε βεβαίως να κινηθεί στην αριστοκρατική τάξη, την τάξη των διανοούμενων, των πλουσίων.
Εκτιμώ ότι το έκανε με επιλογή. Αρνούμαι ότι τα χαρακτηριστικά αυτά είναι συγκεκριμένου χώρου, τάξης, χώρας.
Δεν χρειάζεται να επαναπαυτεί κανείς επειδή ίσως δεν ανήκει σε μία από τις προαναφερθείσες ομάδες.
Ακόμη και σε επαρχιακές κοινωνίες, σε κατώτερες οικονομικά τάξεις, σε δήθεν ομάδες καλλιεργημένων ατόμων, αναγνωρίζεις τις ομοιότητες, κάνεις συνειρμούς.
Μετά την θέαση της ταινίας μπορούσα να δώσω ονόματα στους χαρακτήρες από αυτά των προσώπων της δικής μου κοινωνίας και να αναφερθώ σε πράξεις τους παρόμοιου περιεχομένου.
Ο ρόλος των κομμάτων και το αλληλένδετό τους στην τέχνη. Η τέχνη δεν κινείται μόνο από το χρήμα, αλλά την ομάδα, το κόμμα. Είναι ένας εκδημοκρατισμένος ρόλος της Εκκλησίας.
Πως θα μπορούσε να μιλήσει για θέματα τέχνης, ΜΜΕ, Εκκλησίας, ‘νύχτας’, αν η ομάδα που αναφερόταν ήταν στα όρια της φτώχειας, της πείνας, ήταν οι οικονομικοί ή πολιτικοί μετανάστες;
Εκεί όλα καταλύονται κάτω από την επιτακτική ανάγκη επιβίωσης. Ελπίδα ο άλλος άνθρωπος, για κάποιους η πίστη. Εκεί τον νεκρό δεν σου δίνεται χρόνος ούτε να τον κλάψεις, πόσο μάλλον να έχεις την πολυτέλεια τι να του πεις και πως να φερθείς.
Ήταν τρυφερός με τους αγνούς πιστούς της Εκκλησίας, τόνισε το πως τους εκμεταλλεύονται και τους περιφέρουν, παράδειγμα, η Αγία της ταινίας.
Έθεσε ο Sorrentino το μεγάλο ερώτημα το τι είναι ομορφιά.
Είναι αυτό που χάθηκε; Είναι αυτό που ψάχνουμε; Είναι αυτό που κουβαλάει ένα κομμάτι από την ψυχή μας; Είναι η έκφραση της ψυχής μας;
Αναρωτήθηκα, πόσο ψεύτικος και δήθεν μπορείς να είσαι όταν έχεις ένα τεράστιο όγκο μάρμαρου και πρέπει να τον δουλέψεις, για να τον κάνεις μία Pieta. Πως μπορεί να είσαι ανάλαφρος και άσκεφτος. Δεν έχεις, ως καλλιτέχνης, το περιθώριο να πείς «έχω μία ωραία ιδέα που αν την υλοποιήσω, με λίγες Δημόσιες Σχέσεις και με λίγο σκούντημα από τον τάδε, θα πουλήσω». Το υλικό πανάκριβο, δυσεύρετο, σκληρό, απαιτεί το δικό σου μόχθο εκτός από έμπνευση, ικανότητα, τέχνη. Δεν έχει περιθώρια πισωγυρίσματος, δεν επιτρέπει αυτή η καθημερινή επαφή και δουλειά, ελαφρότητα. Ζητάει εσένα, αφοσίωση και το κυριότερο, απαιτεί αλήθεια. Έτσι θα μπορείς να παραμείνεις αξιοθαύμαστη ανά τους αιώνες.
Εξάλλου, για όσους βλέπουν χωρίς να σκέφτονται, η ταινία ήταν μία εξαιρετική ξενάγηση στην Ρώμη. Οι δε ζωές των χαρακτήρων διασκεδαστικές, όνειρο των περισσότερων η πολυτελής ζωή και διασκέδαση.
Άφησα τελευταίο το θέμα του έρωτα.
Η καλή ζωή, η ξέφρενη διασκέδαση, η ηδονιστική απόλαυση της στιγμής, το εφήμερο κι άρα και χωρίς κόπο, κάποτε τελειώνουν και φέρνουν τον κορεσμό. Είναι τότε που μαζί με τον χρόνο σου που τελειώνει ζητάς μια άλλη ζωή, αυτήν που άφησες. Θα την βρεις; Δεν είναι εύκολη η απάντηση. Δεν σε περιμένει στην άκρη σε περίπτωση που την αναζητήσεις.
Το ευχάριστο είναι ότι ο Sorrentino δεν σε θλίβει και ακόμη το πιο ευχάριστο είναι ότι σου δίνει ελπίδα.
Την ελπίδα της αλήθειας με τον εαυτό σου.
Είναι επίπονη η διαπίστωση, αλλά και ο μόνος δρόμος για να βρεις την ομορφιά των πραγμάτων και της ζωής.
Ίσως τότε, όπως ο συγγραφέας, έχεις κάτι να πεις, αυτός δε θα γράψει το επόμενό του βιβλίο.
Σκηνοθεσία Paolo Sorrentino
Σενάριο Paolo Sorrentino
Umberto Contarello
Φωτογραφία Luca Bigazzi
Διανομή ρόλων Anna Maria Sambucco
Μουσική Lele Marchitelli
Ηθοποιοί
Jep Garbardella Toni Servillo
Ramona Sabeina Felilli
Romano Carlo Verdone
Lello Cava Carlo Buccirosso
Santa Giusi Merli
